Co zrobić, gdy nie otrzymałeś prawa do spadku, który Ci się należy?

Adwokat zajmujący się prawem spadkowym

Artykuł partnera.

Prawo spadkowe to obszerna dziedzina prawa, która reguluje wszelkie sprawy związane z dziedziczeniem i ustala zasady nabywania praw i obowiązków, które przechodzą na spadkobiercę lub spadkobierców po śmierci spadkodawcy. Sprawy z zakresu prawa spadkowego potrafią być nieraz niezwykle złożone i skomplikowane, w związku z czym w wielu przypadkach niezbędne okazuje się wsparcie doświadczonego adwokata z siedzibą w Opolu lub innym mieście, w którym toczy się dane postępowanie. Szczególnie problematyczne bywają sprawy związane z nieotrzymaniem należnych praw do spadku. Sprawdź, jakie są możliwe drogi postępowania w takiej sytuacji.

Prawne aspekty związane ze spadkiem

Pod terminem spadek rozumie się ogół praw i obowiązków spoczywających na spadkodawcy, które w chwili jego śmierci przechodzą w drodze dziedziczenia na jego następców prawnych, czyli spadkobierców. Najczęstszym przedmiotem spadku są nieruchomości i ruchomości, aktywa, lokaty, obligacje oraz wszystkie rzeczy stanowiące własność prywatną spadkodawcy. W zakres spadku wchodzą ponadto prawa i obowiązki zmarłego, jeśli spełniają poniższe kryteria:

  • mają charakter cywilno-prawny i majątkowy;
  • nie mają ścisłego związku z osobą zmarłego;
  • nie przechodzą na inne osoby, niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

W sytuacji, gdy spadkobiercy są zgodni w kwestii podziału majątku po zmarłym, wówczas sprawy spadkowe są stosunkowo proste i szybkie do skutecznego rozwiązania. Jeśli natomiast wśród bliskich zmarłego występują pewne nieporozumienia, warto udać się po poradę prawną do np. doświadczonego adwokata z siedzibą w Opolu.

Testament

Testament to szczególny dokument, stanowiący rozporządzenie własnym majątkiem na wypadek śmierci. Jeżeli zmarły sporządził przed swoją śmiercią testament, w takiej sytuacji postępowanie spadkowe przeprowadza się zgodnie z zapisami ujętymi w tym dokumencie. Co istotne, spadkodawca ma pełną dowolność w zakresie dysponowania swoim majątkiem, co oznacza, że może go podzielić według własnego uznania.

Dziedziczenie z mocy prawa

W sytuacji, gdy zmarły nie pozostawił testamentu, dziedziczenie spadku realizuje się zgodnie z regulacjami zawartymi w obowiązującym prawie spadkowym. Według ustawy prawo do dziedziczenia otrzymuje w pierwszej kolejności małżonek oraz dzieci zmarłego, następnie jego wnuki oraz prawnuki. Osobami, którym przysługuje prawo do spadku, są również rodzice zmarłego, jego rodzeństwo wraz z dziećmi, a także pasierbowie i dziadkowie. Jeśli żadna z osób uwzględnionych w ustawie nie może lub nie chce przyjąć spadku, w takiej sytuacji ewentualny majątek może przejąć gmina, w której mieszkał spadkodawca przed swoją śmiercią. Dopuszcza się również możliwość przeniesienia aktywów i zobowiązań zmarłego w posiadanie Skarbu Państwa.

Zachowek

Zachowek to szczególny instrument prawa spadkowego, który znajduje zastosowanie w sytuacji, gdy najbliższe osoby zmarłego (np. małżonek lub dzieci) nie zostały przez niego uwzględnione w sporządzonym testamencie. Warto bowiem wiedzieć, że tego rodzaju pominięcie w testamencie nie jest równoznaczne z tzw. wydziedziczeniem i nie pozbawia możliwości ubiegania się o zachowek. Jest to swego rodzaju zabezpieczenie interesów osób, które zostały pominięte w testamencie zmarłego, ale nie są przez niego wydziedziczone. Zachowek stanowi zazwyczaj ustalony ułamek wartości majątku, który w wyniku dziedziczenia z mocy prawa przysługiwałby danej osoby. Należy jednak pamiętać, że osoba zabezpieczona instytucją zachowku może otrzymać należną rekompensatę tylko w formie gotówki. Oznacza to tym samym, że nie przysługują jej dobra w postaci ruchomości i nieruchomości.

Czy uzyskanie spadku bez testamentu jest możliwe?

Jeśli zmarły nie zostawił testamentu, są dwie drogi prowadzące do ustalenia spadkobierców. Postępowanie spadkowe może otworzyć każdy ze spadkobierców, a także osoba, która posiada w tym interes prawny, np. współwłaściciel. Tego rodzaju sprawy prowadzi się przed sądem lub przed notariuszem.

Do postępowania sądowego warto zaangażować doświadczonego adwokata z siedzibą w Opolu lub innym interesującym nas mieście. Wiąże się ono bowiem z koniecznością przedłożenia stosownego wniosku o stwierdzenie nabycia spadku, do którego należy dołączyć szereg dokumentów, w tym m.in. akty stanu cywilnego, będące potwierdzeniem pokrewieństwo. Od tego zależeć będzie kolejność dziedziczenia.

Natomiast postępowanie przed notariuszem wymaga sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia. Konieczna jest przy tym obecność wszystkich spadkobierców. Notariusz na mocy niezbędnych dokumentów przygotowuje akt poświadczenia dziedziczenia, a następnie składa go do Rejestru Aktów Poświadczenia Dziedziczenia.